In oktober 2025 presenteerde de Europese Commissie het werkprogramma voor 2026, een plan om te moderniseren hoe mensen, bedrijven en overheden binnen de EU werken.
Van de vele voorgestelde maatregelen hebben er verschillende directe gevolgen voor HR-leiders, internationale werkgevers en wereldwijd mobiele werknemers, vooral in landen als Nederland, waar internationale werving en grensoverschrijdend werken essentieel zijn voor het concurrentievermogen.
Het nieuwe plan omvat een Fair Mobility Package, een centrale e-declaration voor gedetacheerde werknemers en een actualisering van de socialezekerheidsregels. Dit markeert een omslagpunt in hoe bedrijven mobiliteitscompliance, A1-certificaten en detacheringen over de grens beheren.
Het nieuwe Fair Mobility Package van de EU
Het Fair Mobility Package bestaat uit drie onderdelen.
- De European Social Security Pass (ESSP): Gepland voor het derde kwartaal van 2026. De ESSP zal dienen als digitaal bewijs van socialezekerheidsdekking en bestaande instrumenten zoals het A1-certificaat en de Europese Ziekteverzekeringskaart samenbrengen in één veilig systeem. De ESSP wordt gekoppeld aan de EU Digital Identity Wallet, zodat werkgevers en werknemers dekking direct kunnen verifiëren over de grens.
- Sterkere bevoegdheden voor de European Labour Authority (ELA): De bedoeling is dat de ELA toegang krijgt tot detacheringsgegevens om risicoanalyses uit te voeren en handhaving door lidstaten te ondersteunen, zoals de Belastingdienst en het UWV. Dit is eveneens gepland voor het derde kwartaal van 2026.
- Skills Portability Initiative: Deze maatregel moet de erkenning van vaardigheden en kwalificaties verbeteren, vooral voor niet-EU-professionals. Dit is bijzonder relevant voor internationale werknemers in Nederland, zoals ingenieurs, zorgverleners en IT-professionals die naar Nederland verhuizen via de Highly Skilled Migrant-regeling of het EU Blue Card-programma. Ook dit initiatief is gepland voor het derde kwartaal van 2026.
Wat dit betekent voor Nederlandse werkgevers en werknemers
Voor HR-afdelingen wordt het sneller en eenvoudiger om bewijs van dekking te tonen en te controleren. Voor gedetacheerde medewerkers wordt de afhandeling van A1-certificaten eenvoudiger zodra de nieuwe systemen live gaan. Voor niet-EU-talent kunnen verbeterde erkenningsregels wachttijden verkorten. Het werkprogramma positioneert deze acties als onderdeel van het versterken van banen en sociale bescherming.
De centrale e-declaration voor gedetacheerde werknemers
Een andere belangrijke stap is de Centrale Verklaring voor Gedetacheerde Werknemers, ook wel de E-Declaration genoemd. De EU heeft een lopend voorstel om een publieke interface te creëren die wordt gekoppeld aan het Internal Market Information System (IMI) voor detacheringsverklaringen.
Het Europees Parlement wil dat het systeem meer situaties kan afhandelen. Dat omvat ook zelfstandigen en detacheringen van buiten de EU. Het Parlement stelt verder voor om socialezekerheidsgegevens op te nemen en de bewaartermijn van gegevens te beperken tot zesendertig maanden. Het doel is aansluiting met nationale systemen om dubbele meldingen te voorkomen. Deze uitbreidingen passen binnen de bredere digitaliseringsdoelen van het werkprogramma.
Wat dit betekent voor Nederlandse werkgevers en werknemers
Eén portaal kan in de toekomst veel detacheringsmeldingen afdekken. HR-teams zouden gegevens slechts één keer hoeven in te dienen, waarna autoriteiten deze onderling kunnen delen. Dat vermindert fouten en vergemakkelijkt controles, maar stelt ook hogere eisen aan datakwaliteit en tijdigheid.
Actualisering van de regels voor coördinatie van sociale zekerheid
Ten slotte wordt verwacht dat de herziening van Verordening (EG) 883/2004, die sinds 2016 stilligt, in 2026 weer in beweging komt. Deze verordening bepaalt welk land zijn socialezekerheidsstelsel toepast wanneer een werknemer grensoverschrijdend werkt en vormt de basis van het A1-certificaatsysteem.
De herziening richt zich op meerdere punten. Ze verduidelijkt de toegang tot uitkeringen voor niet-actieve migranten. Ze creëert een hoofdstuk over langdurige zorg. Ze werkt de regels voor werkloosheids- en gezinsuitkeringen bij. Ook worden de conflictregels en hun relatie met de Detacheringsrichtlijn aangepakt.
Hoewel de onderhandelingen tussen het Europees Parlement en de Raad moeizaam verlopen, blijft het dossier actief en staat het vermeld als lopend voorstel in het werkprogramma van 2026.
Wat dit betekent voor Nederlandse werkgevers en werknemers
Er worden nauwere koppelingen verwacht tussen de nieuwe digitale instrumenten en de juridische basis. Regels voor voorafgaande melding en het gebruik van A1-certificaten kunnen veranderen. HR-teams doen er goed aan hun huidige processen in kaart te brengen en zich voor te bereiden op nieuwe datacontroles en bewijsvereisten.
Voorbereiden op een digitale toekomst in global mobility
Het EU-werkprogramma 2026 markeert een duidelijke overgang van papieren processen naar datagestuurde, transparante en digitale mobiliteit.
Werkgevers en HR-teams doen er goed aan om hun procedures voor detachering, loonadministratie en sociale zekerheid tijdig te herzien, zodat zij klaar zijn wanneer digitale compliance-systemen zoals de ESSP en de e-declaration in 2026 of 2027 operationeel worden.
